Prowadzenie ruchu i pikietaż

Do optycznego prowadzenia ruchu stosuje się:

Urządzenia te w sposób znaczący wpływają na bezpieczeństwo ruchu drogowego.  Ułatwiają kierowcom orientację co do szerokości drogi, przebiegu w planie, konieczności zmiany kierunku ruchu na skrzyżowaniach typu „T”, wskazania miejsca rozdzielenia się kierunków, wskazania przeszkód na jezdni. Szczególnie istotne stają się w porze nocnej i w trudnych warunkach atmosferycznych.

Pikietaż 

Znaki wskazujące pikietaż drogi – znaki kilometrowe i hektometrowe – umieszcza się na odcinkach dróg, na których zastosowano słupki prowadzące, na drogach krajowych i wojewódzkich. Zaleca się stosowanie znaków kilometrowych i hektometrowych na drogach powiatowych.

Zasady stosowania poszczególnych urządzeń optycznego prowadzenia ruchu

1. Słupki naprowadzające U-1

Rozróżnia się następujące słupki prowadzące:

  • U-1a umieszczane samodzielnie na poboczu
  • U-1b umieszczane nad barierą ochronną
Rodzaje słupków Gdzie stosować Jak umieszczać Jeżeli występują bariery ochronne
  
  • na drogach krajowych i wojewódzkich,
  • na odcinkach dróg powiatowych i gminnych na łukach poziomych o R<450m.

Zaleca się stosować na całych ciągach dróg powiatowych i gminnych

 Po obu stronach jezdni w odległości 1,0 m od krawędzi jezdni, pasa awaryjnego postoju lub pobocza twardego. dopuszcza się zmniejszenie tej odległości jednak nie mniej niż 0,5 mod krawędzi.Słupki powinny być umieszczone w jednej linii równoległej do krawędzi jezdni Stosuje się słupki U-1b umieszczone bezpośrednio nad barierą.Dodatkowo zaleca się stosowanie elementów odblaskowych U-1c w zagłębieniu taśmy profilowanej bariery.
 

 

2. Słupki krawędziowe U-2

Określają dokładniej geometrię skrzyżowania ułatwiając manewr skręcania szczególnie w porze nocnej i w złych warunkach atmosferycznych.

Słupki krawędziowe umieszcza się w odległości minimum 0,50 m od krawędzi jezdni lub pobocza twardego. sposób umieszczania słupków przedstawiono na rysunku:

 

3. Tablice prowadzące U-3

Tablice prowadzące stosuje się w celu uprzedzenia kierujących o koniecznej zmianie kierunku jazdy na szczególnie niebezpiecznych łukach poziomych i na skrzyżowaniach typu „T”.

Wyróżnia się następujące typy tablic:

  • pojedyncze w prawo U-3a,
  • pojedyncze w lewo U-3b,
  • ciągłe w prawo U-3c,
  • ciągłe w lewo U-3d,
  • dwustronne U-3e.

Tablice prowadzące stosuje się:

  • na łukach poziomych, których geometria może być zaskoczeniem dla kierujących, lub które mają promień mniejszy od normatywnego dla danej drogi oraz duży kąt zwrotu,
  • na skrzyżowaniach typu „T”,
  • na wyspach małych i średnich rond, w szczególności położonych poza obszarem zabudowanym,
  • w obszarach robót drogowych.

Kryteria oceny i wyboru łuków, skrzyżowań i miejsc podlegających oznakowaniu tablicami prowadzącymi:

  • wielkość kąta zwrotu drogi,
  • promień łuku poziomego,
  • nieregularność łuku poziomego no. zmienność krzywizny,
  • bliskość innych zakrętów o znacznie większych promieniach łuku oraz ich charakterystyka,
  • znaczna długość odcinka prostego poprzedzającego łuk,
  • widoczność początku łuku i warunki rozpoznawania kierunku zwrotu zarówno w sezonie letnim jak i zimowym, bez względu na porę doby,
  • cech przestrzeni stanowiącej optyczne otoczenie i tło łuku,
  • przebieg drogi na nasypie lub w wykopie, przekrój poprzeczny, szerokość jezdni, rodzaj nawierzchni itp.,
  • charakterystyka ruchu oraz jego struktóra rodzajowa,
  • dopuszczalne i rzeczywiste prędkości ruchu pojazdów samochodowych w rejonie badanego łuku poziomego (pionowego) i na odcinkach sąsiednich,
  • sposób oznakowania pionowego i poziomego,
  • wrażenia i oceny subiektywne dotyczące łatwości prawidłowego rozpoznawania początku łuku i jego geometrii oraz warunków prowadzenia pojazdów i poczucia bezpieczeństwa, odczuwanych podczas przejazdu badanym odcinkiem,
  • kierunek zwrotu mogący stanowić zaskoczenie dla kierowców, np. po dwóch zakrętach w lewo – kolejny również w tą samą stronę lub za łukiem pionowym niewidoczny łuk poziomy,
  • liczbę wypadków w obrębie łuku i zlikwidowanego odgałęzienia drogi, skrzyżowania typu „T”,
  • ewentualnie inne warunki i okoliczności.

3.1 Tablice prowadzące na łukach poziomych

W obrębie łuków tablice prowadzące umieszcza się według następujących zasad:

  • w odległości nie mniejszej niż 0,50 m od krawędzi jezdni lub pobocza twardego do najbliższej krawędzi tablic U-3a i U-3b,
  • w odległości nie mniejszej niż 1,0 m odpowiednio dla tablicy U-3c, U-3d, U-3e,
  • na łuku umieszcza się zawsze co najmniej dwie tablice ciągłe lub pojedyncze umieszczone schodkowo dla każdego kierunku, liczba tablic powinna wynosić od 5 do 12,
  • tablice prowadzące ciągłe lub schodkowe umieszcza się na przedłużeniu prostego odcinka drogi poprzedzającej łuk.

Umieszczanie tablic w zależności od rodzaju łuku poziomego

1.   Na łukach o dużym kącie zwrotu drogi oraz o małych promieniach łuku, umieszcza się najczęściej tablice ciągłe. Tablice pojedyncze umieszcza się schodkowo najczęściej w obrębie takich samych łuków, gdy poza drogą nie ma dostatecznie dużo miejsca na ustawienie tablic ciągłych.

łuki o bardzo małym promieniu

łuki o małym promieniu

łuki o średnim promieniu

2.   Jeżeli łuk ma duży promień i regularną krzywiznę, można umieszczać następujące po sobie tablice ciągłe i pojedyncze oraz dwustronne.

 

Ustalenie punktów położenia tablic:

  • ustalenie punktów położenia tablic pojedynczych lub  dwustronnych rozpoczyna się zawsze od tablicy ciągłej dla kierunku w lewo
  • rozmieszczenie wszystkich tablic powinno być takie, aby pionowe krawędzie tablic położone bliżej jezdni znajdowały się na linii stycznej do danej linii obserwacji (na wprost kierującego),
  • przesunięcia kątowe krawędzi tablicy następnej względem poprzedniej, muszą być jednakowe,
  • wielkość kąta powinna być dostosowana do miejscowych warunków, jednakże nie powinien on być mniejszy niż 5o i większy niż 10o,
  • na odcinkach łuków o stałej krzywiznie odstępy te powinny być jednakowe.

Na odcinkach łuków o zmiennej krzywiznie odstęp liniowy tablic jest również jednakowy, lecz odstęp kątowy zwiększa się w miarę zmniejszania promienia łuku.

3.2 Tablice prowadzące na skrzyżowaniach typu „T”

Na skrzyżowaniu typu „T” można umieszczać tablice prowadzące U-3c i U-3d w celu uprzedzenia kierującego o koniecznej zmianie kierunku jazdy na tym skrzyżowaniu.

Sposób umieszczania tablic:

  • tablice umieszcza się na wprost drogi wlotowej na skrzyżowanie,
  • tablice stykają się ze sobą krawędziami,
  • kierunki strzałek są przeciwne zgodne z kierunkiem, w którym porusza się kierujący pojazdem.

Inne zastosowanie tablic U-3c i U-3d (wyjątkowo U-3a, U-3b i U-3e)

Stosuje się je również w innych miejscach, w których kierujący morze być zaskoczony koniecznością zmiany kierunku jazdy:

  • na zlikwidowanym wlocie lub odgałęzieniu drogi,
  • przed tymczasowym objazdem lub za wzniesieniem,
  • w miejscu, na którym zaczyna się niewidoczny łuk poziomy.

W zależności od sytuacji lokalnej i widoczności można zastosować dwie tablice U-3c i dwie U-3d, umieszczone bezpośrednio jedna nad drugą.

 

4. Tablice rozdzielające U-4

Tablice rozdzielające stosuje się w celu wskazania kierującym pojazdem miejsca rozdzielenia się kierunków ruchu.

Tablice U-4a stosuje się na autostradach i drogach ekspresowych.

Umieszcza się ją na wyjazdach z autostrad i dróg ekspresowych oraz na wjazdach do:

  • stacji paliw,
  • miejsc obsługi podróżnych,
  • większych parkingów, itp.

Tablicę U-4b stosuje się na pozostałych drogach ogólnodostępnych

Tablicę U-4c dopuszcza się do oznakowania miejsc rozdzielenia kierunków ruchu przy wykonywaniu robót drogowych

Dolną krawędz tablic U-4a i U-4b umieszcza się na wysokości 0,50 m od płaszczyzny jezdni, natomiast dolną krawędz tablic U-4c – o,25 m.

5.  Słupki przeszkodowe U-5

Słupki przeszkodowe U-5 stosuje się w celu oznaczenia przeszkód na jezdni takich jak:

  • bariery rozdzielające pasy ruchu,
  • azyle dla pieszych,
  • wysepki wyodrębnione krawężnikami,
  • miejsca rozpoczęcia pasów dzielących jezdnię, itp.

Dopuszcza się stosowanie słupków aktywnych U-5c z pulsującym żółtym światłem emitowanym przez co najmniej jeden szereg zródeł światła, wbudowany pomiędzy pasami odblaskowymi słupka.

Umieszczenie słupków

Słupki powinny być umieszczone tylko po tej stronie wysepki lub przeszkody, od której nadjeżdżają pojazdy i powinny wyraznie wskazywać powierzchnię zajętą przez wysepkę lub przeszkodę.

Na drogach dwukierunkowych słupki przeszkodowe umieszcza się na obydwu końcach wysepek kanalizujących ruch.

W miejscach, w których skutki ewentualnej kolizji pojazdu ze słupkiem przeszkodowym byłyby większe niż skutki kolizji z przeszkodą, zaleca się stosowanie słupków przeszkodowych podatnych.

Przykład znaku wygenerowanego przez program GA ZNAKI:

 

6.  Tablice kierujące U-6

Tablice kierujące U-6a i U-6b stosuje się w celu wskazania kierującemu pojazdem miejsca występowania na jezdni przeszkód takich jak:

  • bariery,
  • wysepki dla pieszych,
  • wysepki wyodrębnione krawężnikami,
  • miejsca rozpoczęcia pasów dzielących jezdnie itp,

zlokalizowane od strony odcinka pomiędzy skrzyżowaniami, gdzie następuje najazd na przeszkodę tylko z jednej strony.

Nad tablicą kierującą U-6a umieszcza się znak drogowy pionowy C-9 a nad tablicą U-6b znak C-10.

Tablice kierujące w tunelach

Do oznaczenia zwężonej szerokości jezdni lub skrajni w tunelach stosuje się wąskie tablice kierujące U-6c i U-6d. Tablice te powinny być wykonane z materiałów elastycznych.

Przykład znaku wygenerowanego przez program GA ZNAKI:

7.  Znaki wskazujące pikietaż drogi

Znaki kilometrowe

Znaki kilometrowe U-7 stosuje się w celu oznaczenia przebiegu drogi i wskazania jej kilometrażu narastająco od początku do końca drogi.

Zasady i sposób umieszczania znaków U-7

Znaki kilometrowe U-7 na osobnych tabliczkach umieszcza się na drogach dwujezdniowych w pasie dzielącym. Mają one wymiary:

  • duże, na autostradach,
  • małe, na pozostałych drogach.

Znaki kilometrowe umieszcza się na słupkach barwy szarej, o wysokości 1,0 m i średnicy około 60 mm.

Dopuszcza się mocowanie słupka ze znakiem do konstrukcji bariery umieszczonej w pasie dzielącym.

Informacje o kilometrze drogi umieszcza się również na słupkach prowadzących, łącznie ze znakiem hektometrowym.

Przykład znaku wygenerowanego przez program GA ZNAKI:

Znaki hektometrowe

Znaki hektometrowe U-8 stosuje się w celu uściślenia przebiegu drogi oraz ułatwienia lokalizacji elementów składowych drogi podlegającej ewidencji dróg oraz lokalizacji zdarzeń drogowych.

Umieszczanie:

  • znaki hektometrowe umieszcza się na słupkach prowadzących.
  • nie umieszcza się ich na słupkach prowadzących umieszczanych w pasie dzielącym jezdnie dróg dwujezdniowych
  • na odcinkach dróg, na których występują bariery, znaki wskazujące kilometr i hektometr umieszcza się na słupkach prowadzących U-b1,
  • na odcinkach dróg, na których nie można zastosować słupków prowadzących U-1a lub U-1b zaleca się stosowanie tabliczek wskazujących kilometr i hektometr na elementach wyposażenia drogi (słupy oświetleniowe, konstrukcje bramowe itp.).